BLOG | Waarom een businessplan?
Het businessplan… Vaak wordt het gezien als het vertrekpunt om een bedrijf te starten. Maar is dat wel zo? Waarom maak je eigenlijk een businessplan? Wat zet je er in en wat laat je juist weg? Wordt het document onderschat? “Het is in ieder geval belangrijk dat je een plan hebt”, vertelt Bastian Coes. Als business developer en manager van Green PAC iLab heeft hij veel ervaring bij het laten groeien van je startup. In deze blog vertelt Bastian over het waarom en hoe van een businessplan en -model.
Businessplan en businessmodel
Bij het opstarten van je bedrijf zijn twee documenten belangrijk: een businessmodel en een businessplan. Het businessmodel wordt vaak toegevoegd aan het businessplan.
Het businessmodel is een model dat je inzicht geeft in hoe je bedrijf ‘werkt’. Het helpt keuzes te maken in de strategie. Bijvoorbeeld hoe wordt de waarde gecreëerd en van wie ben je afhankelijk in het maken van een product of dienst. Deze strategie is belangrijk om je startup ‘de weg te wijzen’ in allerlei fases en ontwikkelingen van je bedrijf.
Het businessplan is een beschrijvend document. Je stelt het op tijdens de verschillende fases van je bedrijf en het heeft een ‘officiëler karakter’. Waarom maak je een businessplan? Je hebt het vaak nodig om financiering bij andere partijen aan te vragen. Ook is zo’n overzichtelijk document handig om helder te communiceren over je bedrijf. Verder helpt het je enorm om een goede start te maken met je bedrijf en niks over het hoofd te zien voor een gezonde doorontwikkeling.
Flexibele houvast
Vaak wordt er gedacht dat het businessplan en businessmodel vaststaande plannen zijn. Dat klopt niet. Het zijn geen documenten die je ‘even’ aan het begin van je startup opstelt. Bekijk het eerder als een levend document dat je door alle ontwikkelingen en uitdagingen heen handvatten biedt voor het ontwikkelen van een succesvol bedrijf. Het businessplan helpt je om telkens goed na te denken over de verschillende facetten van jouw bedrijf. Dus: Is je businessplan of -model de kapstok waar je álles mee geregeld krijgt? Zeker niet. Maar het geeft je wél de nodige houvast voor de ontwikkeling van je bedrijf.
TIP: Als je je businessplan schrijft voor andere partijen, let dan op de concurrentiegevoeligheid en vertrouwelijkheid.
Wat zet je in je businessplan?
De inhoud van je businessplan wordt onder andere bepaald door wat voor bedrijf je hebt, in welke fase je zit en wat je doelen zijn. Je kunt aan de volgende onderdelen denken:
Idee of product – Omschrijf duidelijk maar bondig jouw idee of product
Organisatie – Hoe ziet jouw startup er organisatorisch uit? Wat is je organisatie en hoe ziet je team eruit?
Markt – Zoek uit of er klanten zijn voor je product en inventariseer wie je concurrenten zijn
Marketing – Wie zijn je klanten en hoe ga je ze bereiken? Waar biedt je het product aan?
Praktische zaken – Hoe zorg je voor de juiste middelen om jouw idee of product te produceren of klaar te maken voor de markt? Heb je de juiste techniek en randvoorwaarden in huis? Hoe doe je de logistiek?
Financiën – Hoeveel kapitaal heb je nodig voor een succesvolle start, de nodige doorontwikkeling en waar haal je dit kapitaal vandaan? Denk hierbij ook goed aan dat er mogelijk na een eerste ontwikkeling, een tweede financieringsronde nodig kan zijn.
TIP: Denk om te beginnen niet te specifiek, maar houd het bij grote lijnen.
De details komen vanzelf.
Hoe maak je het verschil?
Wat ik zelf altijd heel sterk vind in een businessplan, is een goede omschrijving van wie het verschil gaat maken in de plannen die je hebt. Vaak is dat het team of, helemaal in het begin, vooral jezelf en het netwerk dat je om je heen hebt verzameld. Wat zijn de sterke en zwakke punten? Dit is de ruggengraat van je bedrijf en de basis voor je succes. Voor mogelijke investeerders of subsidieverstrekkers geeft zo’n omschrijving een goed beeld van de levensvatbaarheid van je bedrijf. En misschien wel het belangrijkst: door hier bij stil te staan krijg je zelf ook goed zicht op jouw kans op succes.
Grote lijnen zijn oké
Je businessplan en -model zijn nooit af. Maar dit betekent niet dat je er elke dag mee aan de slag bent. Pak het er zo nu en dan weer even bij. In het begin is dat vaak als je een nieuw onderdeel van je bedrijf verder hebt uitgezocht. Later is dat wanneer je toe bent aan een nieuwe stap of wanneer je een belangrijke uitdaging aan bent gegaan. Check dan of je verwachtingen en opvattingen kloppen met de werkelijkheid. Ga daarvoor in gesprek met je klanten, doe een analyse van de markt of doe een vragenlijst de deur uit. Dat proces heet valideren en is belangrijk om je startup succesvol te maken. Je businessplan en -model veranderen daardoor continu. Prima om eerst de grote lijnen aan te houden.
Tools
Er is niet één perfecte mal voor een businessplan of -model. Gelukkig zijn er wel goede tools die je op weg helpen, zoals Strategy Sketch, Business Model Canvas en Value Proposition Canvas. Verder kunnen de coaches van Green PAC iLab je helpen. Dat kan met een format, maar ook met nuttige brainstormsessies. In de coachgesprekken gaan de coaches samen met jou na of je overal al over na hebt gedacht. Als je start heb je vaak blinde vlekken, wat best logisch is. In het algemeen zal een techneut wat minder aan de marketing denken en een commercieel iemand minder aan de ontwikkeling van het product. Het is de kunst om de balans en het overzicht daarin te vinden. Misschien is een uitbreiding van je team wel een goed idee of kan het volgen van een workshop je verder helpen.
TIP: Zorg ervoor dat de energie van jouw businessplan afspat. Ook al is het document
zelf nog niet helemaal af. Jij hebt een top idee, je hebt goed nagedacht over je aanpak
en je hebt er vertrouwen in. Dat mag gezien worden!
